Energiebesparing als eerste stap

Een bestaande woning of gebouw is niet van het ene op het andere moment aardgasvrij. De eerste stap richting aardgasvrij bestaat uit het besparen van energie. Want wat niet meer gebruikt wordt, hoeft ook niet opgewekt te worden. Dit kan onder andere door betere isolatie aan te brengen. Denk aan spouwmuur-, vloer- en dakisolatie, kierdichting en het vervangen van enkel of dubbelglas door HR++(+)glas.

Gebouweigenaren kunnen meestal direct aan de slag met energiebesparing, maar deze aanpassingen kosten geld en zijn niet altijd eenvoudig uitvoerbaar. Ook is het meestal nog niet zo makkelijk om te bepalen wat er allemaal kan, wat daarvan de opbrengsten zijn en wie dit het beste kan uitvoeren. Het minimaal benodigde isolatieniveau hangt ook af van het uiteindelijke warmtesysteem. Voor een individuele warmtepomp is bijvoorbeeld minimaal energielabel[1] B nodig, voor een hybride warmtepomp of aansluiting op een warmtenet is label C of D voldoende (dit is afhankelijk van de temperatuur van de warmteoplossing). Goede voorlichting is hierbij heel belangrijk.

Om een gebouw aardgasvrij-ready te maken kunnen – afhankelijk van het energielabel – meerdere maatregelen worden genomen. Het is aan te raden de ‘altijd doen’-maatregelen, die gericht zijn op isolatie, ongeacht het energielabel altijd uit te voeren. Daarmee wordt gemiddeld zo’n 25% bespaard op het aardgasverbruik (en daarmee de energiegerelateerde CO2-uitstoot). De ‘altijd doen’-maatregelen zijn daarmee de eerste stap op weg naar aardgasvrij.

Inspiratie: Douwe Seefat heeft zijn huis verduurzaamd

Bent u benieuwd welke stappen te nemen zijn in een oudere woning? In onderstaande video legt Douwe Seefat, woonachtig in Wijnjewoude (gemeente Opsterland), uit wat hij heeft gedaan om zijn woning uit 1905 te verduurzamen.

Video

Uw keuze voor cookies van derden

Op deze positie is een element verwerkt dat wordt verzorgd door een derde partij. Het is mogelijk dat deze en andere partijen cookies plaatsen op uw computer, daarom moeten wij toestemming vragen voor we de inhoud kunnen laten zien. Lees ons cookiebeleid voor meer informatie over ons beleid.

Wat precies de ‘altijd doen’-maatregelen zijn, ziet u in de infographic hieronder.

De kosten voor het uitvoeren van deze maatregelen zijn gemiddeld € 13.500,- per woning. Dit bedrag betreft een gemiddelde; er zijn grote verschillen mogelijk tussen woningen naargelang het bouwjaar, type en de al uitgevoerde maatregelen. Deze kostenindicatie is modelmatig tot stand gekomen en de spreiding is groot. Voor veel woningen kunnen de ‘altijd doen’-maatregelen al voor € 5.000,- worden uitgevoerd. Bewoners kunnen de maatregelen ook stapsgewijs uitvoeren op momenten dat het beste past in hun situatie. Voor veel woningeigenaren geldt dat deze investering gefinancierd kan worden uit de overwaarde van hun woning.

Een vervolgstap kan het installeren van een hybride warmtepomp zijn. Daarmee valt een totale reductie van 30% tot 80% te behalen op aardgas. De exacte besparing hangt sterk af van het energielabel van de woning, het type verwarming (radiatoren of vloerverwarming) en of ook het warm water met de warmtepomp geproduceerd wordt. Bij installatie van een hybride warmtepomp neemt het elektriciteitsverbruik wel toe, met zo’n 40% tot 200% op basis van de genoemde besparing op aardgas. Als deze hybride warmtepomp na 15 à 20 jaar aan vervanging toe is, kan door de zich ontwikkelende techniek en steeds lager wordende kosten de hybride warmtepomp dan mogelijk worden vervangen door een all-electric warmtepomp. Zo is het mogelijk om aardgasvrij te worden. Wanneer de extra stroom die benodigd is om het gebouw of de woning mee te verwarmen volledig duurzaam is, wordt zo 100% CO2-reductie gerealiseerd.

Door op de knop onder de infographic te drukken, kunt u de infographic in groot formaat downloaden.

Deze infographic toont de altijd-doenmaatregelen en laat zien dat door het toepassen daarvan circa 25% aardgas - en daarmee CO2 - kan worden bespaard. Wanneer er vervolgens voor een hybride warmtepomp wordt gekozen, loopt de CO2- en aardgasbesparing op tot 40 à 60 procent. Daarbij komt dan wel een toename van 1,3 tot 1,4x van het elektriciteitsverbruik. Een all-electric warmtepomp leidt tot een aardgasbesparing van 100%. Als de elektriciteit die vervolgens gebruikt wordt volledig duurzaam is (bijvoorbeeld van zonnepanelen), is ook de CO2-besparing 100%. Installatie van een all-electric warmtepomp zorgt voor een toename van het stroomverbruik van 2 tot 2,5 keer. Deze infographic is via de knop hieronder ook te downloaden.
Download de infographic
  • 1 Voor deze Transitievisie Warmte is uitgegaan van energielabels bepaald volgens de norm NEN 7120, de methode die tot 1-1-2021 werd gebruikt. Dat is omdat de analyse gebruik maakt van openbare data, die voor gegevens van na 2019 nog niet beschikbaar zijn. Sinds 2021 worden de energielabels bepaald volgens de methode NTA8800. Meer hierover leest u op de website van RVO, te bereiken via https://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/gebouwen/wetten-en-regels/bestaande-bouw/energielabel-woningen.